مترجم سایت

ارتفاعات و آب و هوا

آب و هواي افغانستان حاره‌ای، تابستان گرم و زمستان سرد ميباشد.

کشور افغانستان از معدود کشورهایی است که محصور در کوهستان‌ها و خشکی‌ها است. مناطق مختلف این کشور اغلب پوشیده از کوه‌است اما در جنوب و جنوب غربی مناطق پستی نیز وجود دارد. از بلایای طبیعی معمول این کشور می‌توان به زلزله‌های متوالی در میان کوه‌های هندوکش و سیل و خشکسالی اشاره کرد.

بلندترین نقطه: قله نوشاخ به ارتفاع ۷٬۴۸۵ متر از سطح دریا.
پست‌ترین نقطه: رود آمودریا به ارتفاع ۲۵۸ متر از سطح دریا.

منابع طبیعی

افغانستان از نظر معادن و ذخایر زیرزمینی، کشوری غنی محسوب می‌شود.از منابع طبیعی آن می‌توان به گاز طبیعی، نفت، زغال سنگ، مس، کرومیت، طلق (talc) (نوعی کانی شفاف به رنگ‌های سفید و سبز و خاکستری)، سولفات باریم، گوگرد، سرب، روی، سنگ آهن، نمک طعام و سنگ‌های قیمتی (گوهر، لاجورد)، اورانیوم و.... اشاره کرد. افغانستان همچنين دارای معادن و منابع بی نظیر و متنوع سنگ های مرمر و گرانیت است که تنوع شکل ، رنگ و نوعیت آنها بي نظير است.همچنين معدن مس عينك ازبزرگترين معادن مس دنيا به حساب مي آيد.

جغرافیای انسانی و جمعيت

طبق آمار سال ۲۰۰۵ دارای ۳۴ ولایت است. پرجمعیت ترین شهرهای افغانستان به ترتیب کابل، قندهار، مزار شریف، جلال آباد و... هستند.. روابط خویشاوندی و خانوادگی در میان مردم افغانستان بسیار نزدیک وصمیمانه‌است  که نشانه عواطف و احساسات عمیق خانوادگی است. هنوز در این کشور مسائل حاد میان مردم توسط ریش‌سفیدان و بزرگان حل و فصل می‌شود.

جمعیت افغانستان حدود ۳۰ میلیون نفر برآورد می‌شود. براساس سرشماری مقدماتی کمیته ملی احصائیه کشور، جمعیت افغانستان در سال ۱۳۸۵، ۲۴ میلیون نفر است. گفته می‌شود از این تعداد ۱۲٬۳۰۰ میلیون مرد و ۱۱٬۸۰۰ میلیون نفرشان زن هستند، ۷/۲۱٪ جمعیت کشور شهرنشین می‌باشند. مرحله اصلی نفوس شماری افغانستان در ماه سنبله ۱۳۸۷ صورت خواهد گرفت.این آمار شامل میلیون‌ها مهاجر افغانی مقیم ایران، پاکستان و کشورهای دیگر نمی‌باشد.

تقسیمات کشوری

افغانستان دارای ۳۴ ولایت (استان) است.

دین‌ و مذاهب و گروه‌های قومی و نژادی

اقوام افغانستان شامل پشتون، تاجیک، هزاره و ازبک، پشه یی، ایماق، ترکمن، بلوچ و... ميشود. ۹۹٪ مردم افغانستان را مسلمان تشکیل میدهند که حدود ۸۰٪ آنان مسلمان سنی و۱۹٪ مسلمان شیعه‌هستند.مذاهب دیگری چون هندو و سیک نیز در افغانستان پیروانی دارد. پیش از جنگ‌های ۳۰ سال اخیر اقلیت یهودی ای نیز در افغانستان و بویژه شهر هرات وجود داشتند اما امروزه اغلب آنان به اسرائیل مهاجرت کردند.

زبان‌ها

مردم افغانستان به یکی از زبان‌های دری (فارسی) ۵۰٪، پشتو ۳۵٪، زبان‌های ترکی تبار(از جمله ازبکی و ترکمنی) ۱۱٪، و در حدود ۴٪ به یکی از ۳۰ زبان کم گویشورتر (از جمله پشه یی، نورستانی و بلوچی) سخن می‌گویند . بر اساس قانون اساسی افغانستان، زبانهای دری و پشتو زبان‌های رسمی دولت افغانستان میباشند و در مناطقی که گویشوران زبانی دیگر زیاد باشند آن زبان به عنوان زبان رسمی سوم تلقی می‌شود

مشاهیر فرهنگی

از چهره‌های فرهنگی که در گستره جغرافیایی افغانستان زاده شده‌اند می‌توان از انوری,عنصری بلخی,دقیقی بلخی,امام فخر رازی,ابوریحان بیرونی,عبدالقادر بیدل,امیر علیشیر نوایی,عشقری,مولانا جلال الدین بلخی, رابعه بلخی, عبدالرحمن جامی, ناصر خسرو، سنایی غزنوی، خواجه عبدالله انصاری، فیض محمدکاتب مشهور به کاتب هزاره، ابوعبید عبدالرحمن محمد جوزجانی، حمیدی بلخی، حنظله بادغیسی، ظهیر فاریابی, مولانا حسین واعظ کاشفی، کمال الدین بهزاد،شهیدبلخی, معروفی بلخی ,ابوالموید بلخی، ابونصر فارابی، ابواسحاق فارابی، رحمان بابا، ابوشکور بلخی، احمدشاه ابدالی، سید جمال الدین افغانی، میرغلام محمد غبار، خلیل الله خلیلی،محمد سعيد مشعل و سید اسماعیل بلخی اشاره کرد.

آموزش و پرورش

در زمان اشغال افغانستان توسط شوروی (دهه‌های ۹۰ میلادی)، شالوده آموزش و پرورش افغانستان از هم پاشید. در دورهٔ قدرت طالبان حتی دختران خانه‌نشین شده و اجازهٔ تحصیل از آنها گرفته شد. در این دوره، به جای درسهای علمی مانند کیمیا و فیزیک در مدارس، بیشتر بر آموزشهای مذهبی تاکید می‌شد. پس از حمله امریکا به افغانستان در سال ۲۰۰۱ میلادی و فروپاشی طالبان، با روی کار آمدن دولت انتقالی وضعیت تحصیل اندک‌اندک رو به بهبودی می‌رود ولی با این وجود هنوز بیش از ۶۰٪ مردم افغانستان از سواد خواندن و نوشتن بی‌بهره‌اند. در حال حاضر ۱۳ دانشگاه و ۶ مرکز تربیت معلم، در سراسر افغانستان وجود دارد. در کنکور ورود به دانشگاه سال ۱۳۸۵ خورشیدی، ۸۰ هزار نفر شرکت کرده‌اند. ده درصد بودجه سالانه افغانستان به امور آموزشی اختصاص دارد، که از این میان هفت درصد آن مربوط به وزارت معارف (آموزش وپرورش) است، یک درصد مربوط به نهادهای تحقیقاتی و یک درصد مربوط به آموزش عالی است

موسيقي و سینما

در افغانستان پشتونها دارای نوعی رقص گروهی هستند که بدان اتن ملی می‌گویند. در امر موسیقی نیز افغانستان پیشنه خوبی دارد. در گذشته‌ها مردم افغانستان در جلساتی که در موعد معیینی برقرار می‌شده‌است گرد هم می‌آمدند و به بحث و بررسی کتب و اشعار می‌پرداختند و در آخر این جلسات به آواز خوانی و موسیقی می‌پرداختند و از اشعار بسیار شیرین و پر معنا استفاده می‌نمودند

سینما در افغانستان به دلیل سه دهه جنگ پیشرفت چندانی نداشته‌است. در دوره طالبان سینما نیز ممنوع شد.در این دوره طالبان حتی اقدام به تخریب آثار سینمایی نیز کردند اما در این بین برخی از این آثار از جمله آرشیو تلویزیون ملی افغانستان به وسیله افراد هنردوست از نابودی نجات یافتند و امروز در دسترس می‌باشند.

پس از سقوط طالبان سینما به پیشرفت‌هایی نایل آمد و آثار خوبی هم ارائه شد.از جمله این آثار میتوان به فیلم اسامه ساخته صدیق برمک اشاره کرد. نخستین انیمیشن در تاریخ افغانستان بعد از سقوط طالبان با نام تهاجم به کارگردانی افشین دانش بر گرفته از طرح احمد فهیم کوه دامنی جهت شرکت در جشنواره های بین المللی در سال 2003 میلادی ساخته شد این انیمیشن توانست توجه و نظر بیشتر داوران جشنواره را به سوی خود جلب نماید.سینماو موسیقی نیز در افغانستان رو به رشد است که فلم های کوتا و بلندی فعلا در افغانستان ساخته میشود و هم چنان تعدادی زیادی از جوانان به موسیق رو اورده اند که در این اواخیر ستاره افغان بشتر توجه جوانان را به موسیقی جلب نموده است.

 رادیو و تلویزیون

نخستین برنامهٔ رادیویی افغانستان توسط رادیو کابل در سال ۱۳۰۷ در زمان شاه امان الله پخش شد. تلویزیون اما در پایان حکومت سردار داوود در سال ۱۳۵۷ به میان آمد. در دوران طالبان تلویزیون، وسائل فیلمبردای، ماهواره‌ها، سینماها، موسیقی و تئاتر و دیگر وسائل ارتباط جمعی و رسانه‌های صوتی و تصویری، همه و همه منع اعلام و تحریم گردیده بود. افغانستان هم‌اینک دارای یک سازمان رسانه‌ای ملی به نام «رادیو تلویزیون ملی افغانستان» (RTA) میباشد.این سازمان دارای یک کانال تلویزیونی و یک کانال رادیویی میباشد. اگرچه RTA رسانه‌ای متعلق به دولت است اما طبق قوانین جدیدرسانه‌ای نه دولتی و نه خصوصی، بلکه رسانه‌ای مردمی است که صرفاً هزینه اش را دولت تامین می‌کند. اخیرا دوباره سعی بر این است که نشرات رادیو و تلویزیون ملی افغانستان، بر اساس اصول، روش و پالیسی حکومت کارکرد داشته باشد. علاوه بر RTA رادیو و تلویزیون‌های خصوصی دیگری در افغانستان وجود دارد که شامل نزدیک به ۱۰۰ شبکه رادیویی و حدود ۱۰ شبکه تلویزیونی می‌شود. كه از آن ميان ميتوان بهرادیو و تلویزیون ملی افغانستان،رادیو سلام وطندار، رادیو صبح به خیر افغانستان،تلویزیون طلوع،تلویزیون آریانا،تلویزیون افغان،تلویزیون شمشاد اشاره كرد. دررسانه‌های چاپی پیشینهٔ رسانه‌ها درافغانستان به نشر اولین روزنامه، شمس‌النهار در سال ۱۲۵۲ برمی گردد. همینک  نشريات و روزنامه هاي زيادي در کابل و سایر ولایات افغانستان فعالیت می‌کنند.

اقتصاد

اقتصاد افغانستان بعد از فروپاشی حکومت طالبان در سال ۲۰۰۱ رو به بهبودی نهاده‌است. حدود ۸۱ درصد مردم این کشور کشاورز هستند و بقیه شامل ۱۱ درصد در صنعت (اغلب بافندگی) و۹ درصد در خدمات مشغول به کار هستند. به موجب آمار سال ۲۰۰۴، ۱۵ میلیون نفر در این کشور کارگر هستند. عمده ترین محصولات صادراتی این کشور به سه کشور آمریکا(۲۵٫۴٪)، پاکستان(۲۲٪) و هند(۱۹٫۵٪) است که حجم آن ۵۰۰ میلیون دلار تخمین زده می‌شود. و عمده ترین شریکان صادر کننده محصولات به این کشور پاکستان (۲۳٫۷٪)، آمریکا (۱۱٫۲٪)، هند (India ۷٫۹٪)، آلمان (۶٫۸٪)، ترکمنستان (۴٫۹٪)، روسیه (۴٫۵٪)، کنیا (۴٫۳٪) و ترکیه (۴٫۲٪) می‌باشند که حجم آن پس از سقوط طالبان بیش از ۶۰ کشور جهان قول کمک به این کشور را دادند که به فاصله ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۹، ۸٫۹ میلیارد دلار به این کشور کمک بلاعوض کنند. واحد پول آن افغانی نام دارد که از سال۲۰۰۰ به بعد ارزش‌ها به نسبت دلار رو به بهبودی داردبه بیش از ۴ میلیارد دلار می‌رسد. بیشترین بدهی این کشور به کشور روسیه و نیز بانک بین المللی پول است. از دیگر اقلام صادراتی این کشور می‌توان به جامه پشمی بومی این کشور و فرش‌های دستباف كه اين قالين ها از شهرت خوبي برخوردارند و پوست گاو و گوسفند و سمور و پلنگ و مار اشاره کرد.

منبع: از ويكي پديا با تلخيص

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: